Voor het eerst werden de onderhandelingen voor de verschillende overheidssektoren apart gevoerd. Tot en met 1992 werden deze centraal gevoerd voor het Rijk (118.000 mensen), gemeente (212.000), provincie (14.000), politie, rechterlijke macht, onderwijs (360.000) en de waterschappen (7.800). Het gevolg van deze verandering was dat bonden en bijvoorbeeld gemeentebesturen, verenigd in de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, nu niet meer samen tegenover de rijksoverheid staan, maar tegenover elkaar. De eis in alle sektoren was wel gelijk (reparatie van de WAO en loonsverhoging van 2,5%), reden waarom ik de stakingen en werkonderbrekingen toch als één konflikt heb opgevat. Op 10 mei gaf de rechter toestemming voor akties in Amsterdam en de volgende dag was het meteen raak. De 2400 mensen van het GVB legden het werk de gehele dag neer, terwijl tweeduizend andere gemeente-ambtenaren één uur staakten en 600 man van de Roteb in Rotterdam twee uur niet werkten. Twee dagen later legden mensen in Lelystad en de Noordoostpolder het werk korte tijd neer en op 13 mei was Leiden aan de beurt, alwaar de reiniging een dag staakte en andere ambtenaren één uur. Op de 14e mei legden 750 mensen in Leeuwarden het werk gedurende twee uur neer en waren er ook werkonderbrekingen in Sneek, Smallingerland en Groningen, terwijl de RET in Rotterdam vier uur staakte en het Havenbedrijf der Gemeente spontaan een uur. Op 17 mei onderbrak de brandweer in Helmond, Kerkrade, Roermond en Eindhoven het werk twee uur en begon bij de Roteb in Rotterdam een stiptheidsaktie die vele weken zou duren, waardoor de straten vol met huisvuil kwamen te liggen. Het personeel nam namelijk nog slechts huisvuil mee dat in KOMO-goedgekeurde zakken werd aangeboden. Een dag later breidde de aktie zich uit en legden de mensen in Breda, Utrecht, Dordrecht en Vlaardingen het werk neer. In maastricht werd een manifestatie gehouden door 400 mensen, in Den Haag staakten 800 ambtenaren twee uur en in Leiden 300 kollega's. 19 Mei, stiptheidsaktie van de Haagse reiniging. 20 Mei, de parkeerwachters in Amsterdam staken één dag en verder 1.500 gemeente-ambtenaren, terwijl bij het GVB drie uur niet gewerkt wordt. In Rotterdam werd bij de Sociale Dienst door tweehonderd mensen twee uur niet gewerkt en in Heerlen en Hilversum waren werkonderbrekingen. Op 25 mei werd de RET in Rotterdam en het GVU in Utrecht een dag platgelegd, terwijl in Rotterdam nog eens 2.500 ambtenaren het werk twee uur onderbraken. Een dag later was de beurt aan de 300 mensen van het GVB in Groningen en hielden 8.000 ( volgens de Rode Morgen en Internationaal Socialisme zelfs 15.000) ambtenaren een landelijke demonstratie in Amsterdam. De strijd die tot dan toe gevoerd was leidde ertoe dat op 27 mei vijftien gemeenten de VNG verzochten zich soepeler op te stellen. Vanaf 28 mei ging de Amsterdamse reiniging drie dagen in staking, waarna de aktie in een stiptheidsaktie werd omgezet. Op 3 juni staakte de Haagse parkeerpolitie en een dag daarna werd de Amsterdamse GVB weer platgelegd. Op die dag spoten in Den Haag 500 brandweerlieden het kantoor van de VNG onder het schuim. Het Nijmeegse vervoer staakte op 7 juni, waarna in Groningen en Delfzijl de reiniging overging tot een stiptheidsktie. Op 9 juni ging de RET weer in staking, maar het vervoer in Dordrecht en de reiniging in Maastricht werkten door ondanks een stakingsoproep. Ook bij de Roteb in Rotterdam gingen steeds meer stemmen op om weer normaal aan het werk te gaan. Op 10 juni was er een demonstratie van 1.000 mensen in Haarlem en onderbrekingen in Arnhem, Zutphen en Twello. Door een ontaktische zet van het Rotterdamse gemeentebestuur verhardde de aktie bij de Roteb een dag later in plaats van af te nemen, want de arbeiders aksepteerden een 10% loonkorting vanwege de aktie niet en ook niet dat partikulieren bedrijven als onderkruiper werden ingezet. In Den Haag, Leeuwarden en Vlaardingen draaide de brandweer zondagsdiensten en het vervoer in Groningen (350 mens) staakte één dag. Op 14 juni kondigde het Amsterdamse gemeentebestuur evenals het Rotterdamse gedaan had een loonkorting aan en werd door enkele honderden twee dagen gestaakt, terwijl de 1.200 man van de Roteb aan een twee-daagse staking begonnen. Een dag later ging het GVB in Amsterdam weer plat en vond een demonstratie van 2.000 stakers plaats. In Oude Pekela werd een hele dag gestaakt en in Emmen, Almelo en Druten het werk onderbroken. 17 Juni was de dag van de algemene staking in Nijmegen en werd in Rotterdam eenmalig de stad, die inmiddels aanzienlijk vervuild was, schoongemaakt. Een dag later staakte het vervoer in Utrecht gedurende één dag. Op 21 juni werd in Den Haag en Leiden besloten de akties in verband met de naderende vakanties op te schorten, maar in Amsterdam staakte een dag later het stadhuis nog en de vervoersbedrijven van Amsterdam, Groningen en Rotterdam (een halve dag) lagen weer een dag later nog plat, terwijl akties werden gevoerd op diverse gemeente-secretarieën. Op 24 juni werden de akties bij de vervoersbedrijven nog een keer herhaald, maar daarna was het afgelopen en schortten de bonden de akties op tot 13 september. Inmiddels vroegen al 199 gemeenten een soepeler houding van de VNG. In Den Haag startte op 1 juli nog een 'CAO-pestactie', toen het onderhoud aan straten waar leden van B&W woonden werd stilgelegd. Veel om het lijf had het echter niet meer en op 3 september, vóór het aflopen van het ultimatum, werd een akkoord bereikt. Volgens Het Parool ging het GVB in Amsterdam op 14 en 15 september nog een keer plat. Ook in enkele andere sektoren werden akties gevoerd, zoals enkele demonstraties van politie-personeel met als hoogtepunt die van duizend mensen op 30 juni in Den Haag. Bij het Rijk waren ook enkele werkonderbrekingen, op 8 juni legden 400 mensen van het CBS in Voorburg het werk een uur neer en 200 man van de Bijlmer-bajes in Amsterdam. Op 29 juni ging het Rijksmuseum in Amsterdam een uur dicht wegens staking. Ook vond een demonstratie plaats van enkele honderden ambtenaren op 23 juni. Zes dagen later werd het werk op de provinciehuizen van Groningen, Friesland, Drenthe (300 stakers), Brabant en Gelderland neergelegd. Ook bij Sociale Werkplaatsen werd in het kader van de ambtenarenakties gestaakt. Om te beginnen door 50 mensen in Valkenburg op 18 juni, op 14 september in Hoogeveen en Leeuwarden en de dag daarna door de Sluis-groep in Woerden. Op 6 oktober legden 2.000 mensen het werk neer in de noordelijke provincies voor een demonstratie in Zuid-Laren. De uitkomsten in de diverse sektoren die tot dan altijd gelijk opgegaan waren verschilden steeds enkele tienden van procenten, zodat vanaf toen de scheiding kompleet was. Saillant detail bij deze staking is dat de Abva-bestuurder die in 1983 leiding gaf aan het toenmalig verzet, Pont, nu als onderhandelaar namens PvdA-minister Dales optrad. Voor de getallen bij deze staking heb ik opgeteld wat ik vanuit de kranten kon halen en dat naar boven afgerond; zo kwam ik vrijwel in de buurt van de CBS-gegevens!!! N.B. Novon is een deel van de AmbtenarenCentrale, een onderdeel van de Algemene Vak Centrale-AVC.