TON LUTZ acteur , regisseur, toneelleider, docent Delft, 17 juni 1919 Tijdens de uitreiking van de Oevreprijs in 1995 noemde Peter oosthoek hem de “toneelvader des vaderlands.” Ton Lutz mag gerekend worden tot een van de belangrijkste regisseurs van het na-oorlogse Nederlandse toneel.Hij begon zijn loopbaan als amateur bij de Studenten Amateur Vereeniging in Groningen. In de oorlogsjaren maakte hij zijn debuut bij de Vereenigde Haagsche Spelers. Tot 1995 trad hij voornamelijk op de voorgrond als acteur. Hij speelde bij het Residentie Tooneel, Comedia en de Nederlandse Comedie. In Rotterdam voerde hij zijn eerste regies uit, zoals van Hugo Claus’ debuut Een bruid in de morgen en een aantal Griekse tragedies, die hij ont- deed van sommige traditionele gebruiken. Bij het Eindhovense Globe legde hij zich later voor een groot deel toe op Tsjechov, waarbij hij zich richtte op verjonging en tempo en zo de aanpak van de in Nederland werkende Russische Tsjechov-regisseur Pjotr Scharoff weerlegde. Lutz speelde in die tijd personages als Wanja in Tsjechovs Oom Wanja en Jago in Shakespaere’s Othello. In 1968 ontving hij de Louis d’Or voor de vertolking van de keizer in De Architect en de Keizer van Assyrië van Arrabal, in1983 een tweede voor Moritz Meister in Thomas Bernards Über allen gipfeln ist ruh. Voor zijn regie van Albee’s Kleine Alice kreeg hij in 1966 de augustus Defresneprijs, in 1967 de Albert van Dalsumprijs voor Thyestes van Seneca, in de bewerking van Hugo Claus. Bijna tien jaar lang was Lutz de spil van het Publiekstheater. In 1990 gaf hij bij Toneelgroep Amsterdam een legendarische vertolking van de oude verwarde koning Lear, kort Daarna speelde hij de kapitein in Shaws Heartbreak House en droeg hij Homerus’ Odyssee voor voor de radio. In het seizoen 1995/1996 vertolkte hij het personage Mathieu Verdoner in Rembrandt was mijn buurman van Eli Asse. Als docent aan de Amsterdamse Toneelschool had hij grote invloed op een generatie jonge acteurs. Nog steeds werkt hij regelmatig als gastdocent en regisseur bij de Amsterdamse Toneelschool, waar hij zijn pupillen bijbrengt: “Toneelspelen is denken.Voelen bestaat hier niet, dat is animaal. Alles wat zich aan emotionele impulsen aan- dient, gaat via het controleapparaat in je hoofd, waarna een vorm kan ontstaan,” Lutz is getrouwd met de actrice Ann Hasekamp.